ΒΑΤΡΑΧΟΙ

Δραματουργός:

Η κωμωδία «Βάτραχοι» διδάχθηκε το 405 π. Χ. στα Λήναια (Γαμηλιών: μέσα Ιανουαρίου – μέσα Φεβρουαρίου) και είναι το πιο πολιτικό/πολιτικοποιημένο έργο του Αριστοφάνη, αλλά και της αρχαίας δραματουργίας γενικότερα. Διδάχθηκε ένα μόλις χρόνο πριν από την συνθηκολόγηση-παράδοση των Αθηνών στους νικητές του Πελοποννησιακού πολέμου, Σπαρτιάτες. Ο Αριστοφάνης μέσα από το έργο αυτό κάνει το πιο έντονο κήρυγμα συμφιλίωσης πρωτίστως των αντιμαχόμενων συμπολιτών του, αλλά και όλων των Ελλήνων με στόχο πάντοτε τον τερματισμό του πολέμου. Όμως, οι διάσπαρτες στο κείμενο πολιτικές παρεμβάσεις δεν αποτελούν το κύριο θέμα του έργου, στο επίκεντρο του οποίου τίθεται η παιδεία του πολίτη, γιατί από αυτόν εξαρτάται τελικά και η επιλογή της σωστής ηγεσίας και η πορεία των πραγμάτων.

Πρωταγωνιστής του έργου είναι ο θεός του θεάτρου, Διόνυσος, ο οποίος ανησυχεί βαθύτατα από το ότι με τον θάνατο του Ευριπίδη πρώτα και μετά από λίγους μήνες και του Σοφοκλή (το 406 π. Χ.) δεν έχει απομείνει κανείς αξιόλογος ποιητής, ικανός να διδάξει τον πολίτη. Μένουν μόνον κάτι «ποιητούδια» ανάξια της αποστολής τους και τα οποία, πολυλογώντας συνεχώς, «εκπροσωπούνται» από τους βατράχους, που δίνουν και τον τίτλο της κωμωδίας. Ο Διόνυσος αποφασίζει να κατεβεί στον Άδη για να φέρει στην ζωή τον αγαπημένο του δραματουργό, τον Ευριπίδη. Μετά από κωμικές περιπέτειες και την διάβαση της Αχερουσίας, υπό τους κοασμούς των βατράχων, ο Διόνυσος φθάνει στον Άδη, όπου όμως ο Ευριπίδης έχει δημιουργήσει θέμα γιατί θέλει να πάρει αυτός τον θρόνο της τραγωδίας που κατείχε ο Αισχύλος. Για να λυθεί το θέμα οργανώνεται διαγωνισμός μεταξύ των δύο, όπου παρατίθενται και … κρίνονται αποσπάσματα τραγωδιών τους, πρόλογοι και χορικά. Τελικώς η ποίησή τους κρίνεται με … ζύγισμα των στίχων τους σε ζυγό. Κριτής του διαγωνισμού είναι ο Διόνυσος, ο οποίος αλλάζοντας γνώμη επιλέγει τον Αισχύλο να ξαναφέρει στην ζωή για να διδάξει τους πολίτες με το έργο του. Ο Αισχύλος φεύγει για τον επάνω κόσμο ενώ ο Πλούτων του δίνει σχοινί για να κρεμαστούν πρωτίστως ο φιλοπόλεμος Κλεοφών, που απέτρεψε την σύναψη ειρήνης που είχαν ζητήσει οι Σπαρτιάτες μετά την ήττα τους στην ναυμαχία των Αργινουσών, το 406 π. Χ., αλλά και άλλα πρόσωπα, καταχραστές του δημοσίου χρήματος. Και ο Χορός κατευοδώνει τον Αισχύλο με ευχές να αλλάξουν μυαλά οι Αθηναίο, ώστε να πάψουν τα δεινά του πολέμου, ο δε Κλεοφών – καταλήγει ο Χορός – και όποιος άλλος θέλει, ας συνεχίσει τον πόλεμο στην πατρίδα του.

4.00