ΙΩΝ

Δραματουργός:

Ο Ευριπίδης στο δράμα του «Ίων» αναπτύσσει θεατρικά τον μύθο του γενάρχη των Ιώνων, και μάλιστα την εκδοχή του μύθου κατά την Αττική παράδοση. Κατ’ αυτήν, ο Ίων είναι γιος της κόρης του βασιλιά της Αθήνας, Ερεχθέα, της Κρέουσας, την οποία ερωτεύθηκε και βίασε ο Απόλλων. Η Κρέουσα γεννά κρυφά και εκθέτει το βρέφος. Ο Απόλλων το σώζει και αναθέτει στον Ερμή να το πάει στο μαντείο του, στους Δελφούς, όπου το βρίσκει η Πυθία, η οποία το ανατρέφει σαν παιδί της. Ο νέος μεγαλώνει και υπηρετεί το Ιερό του Απόλλωνα, στον οποίον θεωρεί ότι και ανήκει. Η Κρέουσα στο μεταξύ έχει παντρευτεί τον Ξούθο, και μετά από χρόνια ατεκνίας πηγαίνει με τον σύζυγό της στους Δελφούς για να πάρουν μαντεία αν θα αποκτήσουν παιδιά. Ο Απόλλων δίδει χρησμό πως ο Ξούθος θα βρει γιο και αυτός θα είναι ο πρώτος που θα συναντήσει βγαίνοντας από το ιερό. Εκείνος δε που πρωτοσυναντά δεν είναι άλλος από τον αφιερωμένο στον Απόλλωνα νέον, στον οποίο ο Ξούθος, πανευτυχής, δίδει το όνομα  «Ίων» κατά παραφθορά της μετοχής «ιών = ερχόμενος». Η Κρέουσα όμως κάθε άλλο παρά ευτυχής είναι, έχοντας χάσει το παιδί της και ενώ εκείνη βρίσκεται σε μακρά ατεκνία, ο σύζυγός της αποκτά γιο, με παρέμβαση του Απόλλωνα, ο οποίος είναι η αιτία όλων των δυστυχιών της. Και με προτροπή έμπιστού της γέροντα υπηρέτη αποφασίζει να σκοτώσει τον νέο, ο οποίος θα γινόταν, ως γιος του Ξούθου, βασιλιάς της Αθήνας. Η κατ’ απόλυτα ευρηματικό τρόπο αποκάλυψη του σχεδίου γίνεται με την αποτυχία της απόπειρας, οπότε αποφασίζεται η εκτέλεση της Κρέουσας. Γίνεται όμως και η αποκάλυψη της ταυτότητας Ίωνα και Κρέουσας και της συγγένειας που τους συνδέει, ενώ την πλήρη εξήγηση του πώς έγιναν τα πράγματα δίνει η Αθηνά (από μηχανής θεός), που προλέγει και τα μελλούμενα, δίνοντας έτσι το διάγραμμα της κοινής καταγωγής όλων των ελληνικών φύλων. Που είναι και το κεντρικό, φιλειρηνικό/αντιπολεμικό, μήνυμα που θέλει να υπογραμμίσει ο Ευριπίδης – και – με το έργο του αυτό.

4.00